آنچه برای منتظران مهم است، توجه به معیارهایی چون اخلاق است، امام صادق (ع) فرمود: «هر كس خواهان است تا در شمار یاران امام قائم(عج) شمرده شود، باید در حال انتظار به تقوا و اخلاق نیكو رفتار كند». بدیهی است كه این سفارش، تمامی فعالیت‌های منتظران در عرصه‌های فردی و اجتماعی در برمی‌گیرد.
در سخن امام باقرعلیه السلام عصر غیبت، عصر امتحان الهی برای درك امر فرج است كه همگان در آن به سختی آزموده شده [1] و قبول شدگانش، به منازل بلند دنیا و آخرت كه یاوری حضرت صاحب الامر(عج) تنها بخشی از آن است، مفتخر خواهند شد، اما آنچه در این بین برای منتظران ظهور مهم است، توجه جدی به معیارهایی همچون اخلاق است كه حضرت صادق علیه السلام آن را یكی از محورهای زندگی منتظرانه برشمرده و فرمود: «هر كس خواهان آن است كه در شمار یاران امام قائم(عج) شمرده شود، باید به انتظار باشد و با همین حال انتظار به تقوا و اخلاق نیكو رفتار كند». [2] بدیهی است كه این سفارش، تمامی فعالیت‌های منتظران را در عرصه‌های فردی و اجتماعی در بر می‌گیرد و همگان موظف به رعایت آن هستند، زیرا راز لبخند رضایت حضرت مهدی(عج) در پایبندی به تقوا و اخلاق در تمام عرصه‌ها است.
سلام بر ایرانیان منتظر
تاریخ معاصر ایران شاهد شكل گیری نظامی اسلامی به رهبری عالمی شجاع و منتظر بود كه به انگیزه زمینه سازی برای ظهور حضرت بقیه‌الله(عج) قیام نمود[3] و مردمانی كه در میدان جهاد از پاره‌های آهن سخت‌تر بودند او را تا رسیدن به پیروزی یاری کردند؛ همان‌هایی كه امام خمینی در وصف آنها و امام موعود چنین ابراز نمود: «سلام و درود به پیشگاه مقدس مولود نیمه شعبان و آخرین ذخیره امامت حضرت بقیه‌اللَّه(عج) و یگانه دادگستر ابدی و بزرگ پرچمدار رهایی انسان از قیود ظلم و ستم استكبار. سلام بر او و سلام بر منتظران واقعی او، سلام بر غیبت و ظهور او و سلام بر آنان كه ظهورش را با حقیقت درك میكنند و از جام هدایت و معرفت او لبریز می‌شوند. سلام بر ملت بزرگ ایران كه با فداكاری و ایثار و شهادت راه ظهورش را هموار میكنند». [4]
امام خمینی و چهار نكته درباره اصل انتخابات
پس از انقلاب اسلامی تا كنون، تقریبآ در هرسال با حضور و نظر مردم انتخابات برگزار و افرادی به پست‌های مهم این كشور برگزیده شدند، از میان سخنان امام خمینی، چهار نكته مهم را مد نظر قرار می‌دهیم: [5]
اول آن كه ایران، كشور امام زمان(عج) است و وظیفه ما، نسبت به آن سنگین؛ « من امیدوارم كه همه خواهرها و برادرها و همه قشرهای این ملت و همه ما از خدمتگزاران به اسلام و ولی عصر ـ سلام اللَّه علیه ـ باشیم. ما در یك مملكتی هستیم كه مملكت ولی عصر است و وظیفه آنهایی كه در مملكت ولی عصر زندگی میكنند یك وظیفه سنگین است. نمیتوانیم ما لفظاً بگوییم ما در زیر پرچم ولی عصر ـ سلام اللَّه علیه ـ هستیم و عملًا در آن مسیر نباشیم». [6]
دوم؛ انتخابات یك آزمون و «مسأله انتخابات یك امتحان الهی است كه گروه گرایان را از ضوابط گرایان ممتاز می‌كند، و مؤمنین و متعهدین را از مدعیان جدا مینماید».[7]
سوم؛ برای نزدیک كردن ظهور، باید در گسترش عدالت در ایران تلاش كرد:« اكنون ما منتظران مقدم مباركش مكلف هستیم تا با تمام توان كوشش كنیم تا قانون عدل الهی را در این كشور ولی عصر(عج) حاكم كنیم». [8]
چهارم؛ تجلی عدالت در كشور، نیازمند حاكمانی با دغدغه عدالت‌گستری است كه با انتخاب مردم تعیین می‌شوند؛ بنابراین شركت در انتخابات وظیفه همگان است: «همه و همه مسئول سرنوشت كشور و اسلام میباشند؛ چه در نسل حاضر و چه در نسل‌های آتیه[آینده]؛ و چه بسا كه در بعضی مقاطع، عدم حضور و مسامحه، گناهی باشد كه در رأس گناهان كبیره است». [9]
اخلاق، روح حاكم بر انتخابات
حضرت امام پس از تشریح نوع نگاه به اصل مسأله انتخابات، اخلاق را روح حاكم بر انتخابات در جمهوری اسلامی دانسته و بارها مردم و كاندیداهای دوستدار امام زمان(عج) را به رعایت این امر سفارش كرده و فرمودند: «عزیزان من كه امید نهضت اسلامی به شماست؛ در روز تعیین سرنوشت كشور بپاخیزید و به صندوق‌ها هجوم آورید و آرای خود را در آنها بریزید، و با كمال آرامش و مراعات كامل اخلاق انسانی ـ اسلامی، این امر مشروع را انجام دهید». [10]
ایشان در علت رعایت این امر، به فلسفه انتخابات اشاره و هدف آن را حفظ اسلام معرفی كرده، فرمودند: «نصیحتی است از پدری پیر به تمامی نامزدها... كه سعی كنید تبلیغات انتخاباتی شما در چهارچوب تعالیم و اخلاق عالیه اسلام انجام شود؛ و از كارهایی كه با شئون اسلام منافات دارد جلوگیری گردد. باید توجه داشت كه هدف از انتخابات در نهایت، حفظ اسلام است. اگر در تبلیغات حریم مسائل اسلامی رعایت نشود، چگونه منتخب، حافظ اسلام میشود». [11]
پرهیز از ایجاد كدورت، تفرقه و هیاهو
در راستای حفظ اخلاق اسلامی در انتخابات، یكی از نكاتی كه امام خمینی نسبت به آن با حساسیت خاصی صحبت می‌نمودند، دوری از انجام هرگونه سخن و رفتاری است كه در میان مردم و كاندیداها ایجاد كدورت و تفرقه كند و همواره نصیحت می‌كردند: «من بسیار مایل هستم كه گروه‌هایی كه متعهد و معتقد به جمهوری اسلامی و خدمتگزار به اسلام هستند، در مبارزات انتخاباتی كمال آرامش را در تبلیغ كاندیداهاشان رعایت نمایند، و نسبت به یكدیگر تفاهم و صمیمیت و اخوت اسلامی داشته باشند، و از تفرقه و كدورت شدیداً احتراز كنند، كه تفرقه و تشتت، دوستان را نگران و دشمنان را كامیاب می‌كند». [12]
این مسأله به قدری برای رهبركبیر انقلاب اسلامی مهم بود كه ایشان نه تنها در قبل و حین انتخابات، كه حتی مراعات اخلاق اسلامی را در بعد از آن نیز لازم شمرده و جنجال آفرینی پس از انتخابات را به شدت محكوم كرده و می‌فرمودند: «شما بخواهید برای اینكه شما وكیل نشدهاید در كجا، هیاهو كنید كه انتخابات انتخابات كذا بوده؛ این حرف خلاف اسلام است. شكایت اگر هست، شكایت پذیرفته است و مقاماتی كه باید شكایت ها را بپذیرند، میپذیرند، اما هیاهو كردن و فریاد زدن و انتقاد بیجا كردن، این بر خلاف دستورات اسلام است».[13]
امام زمان(عج) را آزرده نكنیم
امام خمینی نیز مانند همه منتظران ظهور امام زمان(عج)، نگران هر گونه رفتاری بود كه قلب مبارك حضرت بقیه‌الله(عج) را محزون كند؛ به همین جهت پیوسته به شیفتگان و منتظران مهدی موعود(عج) سفارش می‌كردند كه: «در كارهایتان جوری نباشد كه وقتی عرضه شد بر امام زمان ـ سلام اللَّه علیه ـ خدای نخواسته آزرده بشود، و پیش ملائكه الله یك قدری سرافكنده بشود، كه اینها شیعههای من هستند، اینها دوستان منند و بر خلاف مقاصد خدا عمل كردند».[14]
همه در محضر حق هستیم
سیما و سخنان نافذ و نورانی آن رهبر حكیم و عارف، حاكی از ارتباط محكم وی با خدای متعال داشت و این امر از سفارش‌های مكرر وی به روشنی پیدا بود. حرف اول و آخر حضرت امام، تقوای الهی بود و اینكه: «همه در محضر حق هستیم و آنچه در صحیفه كردار ما ماندنی است، اعمال و رفتار ما و آنچه موجب سعادت و جاودانگی ما میشود، صفای معنویت و ثمرات خلوص بندگی است، و ما هم نباید خلوص عمل و جامعه اسلامی خودمان را به زنگار كدورتها و اختلافات آلوده كنیم و رقابت‌های گذشته انتخاباتی هم هرگز نباید موجبات تفرقه و جدایی را فراهم نماید». [15] به راستی كسی كه خود را در محضر خدا می‌بیند، می‌تواند با مؤمنان دیگر بد اخلاقی كند و آیا كسی كه در مكتب تربیتی خمینی پرورش یافته و مدعی راهروی در مسیر امام است می تواند از این سفارش دائمی وی غفلت كند؟!
حسن ختام با سخنی از امام خامنه‌ای
در نظام جمهورى اسلامى غير از دانايى و كفايت سياسى، كفايت اخلاقى و اعتقادى هم لازم است. افرادى نگويند كه اخلاق و عقيده مسأله شخصى انسان‌هاست. بله، اخلاق و عقيده مسأله شخصى انسان‌هاست؛ اما نه براى مسئول... براى يك مسئول عقيده و اخلاق، مسأله شخصى نيست؛ مسأله‌اى اجتماعى و عمومى است؛ حاكم شدن بر سرنوشت مردم است. آن كسى كه به مجلس مى‌رود، يا به هر مسؤوليت ديگرى در نظام جمهورى اسلامى مى‌رسد، اگر فاسد، بيگانه‌پرست و در خدمت منافع طبقات برخوردار جامعه بود، ديگر نمى‌تواند نقشى را كه ملت و طبقات محروم مى‌خواهند، ايفا كند.
بيانات مقام معظم رهبري 1382/09/25
*. كارشناس ارشد مهدويت.
1 - جابر جعفی روايت می‌كند كه گفت: به امام محمد باقرعلیه السلام عرض كردم: فرج شما كى خواهد بود؟ فرمود: هيهات! هيهات! فرج ما تحقق نمىپذيرد مگر اين كه شما آزمايش شويد! باز هم آزمايش شويد! باز هم آزمايش شويد! اين را سه بار فرمود تا آنجا كه آلودگى برطرف شود، و پاكى بماند. الغيبة طوسی؛ ص339.
2 - مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر؛ الغيبة نعمانی؛ ص200.
3 - « انقلاب مردم ايران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجت(عج) است».
4. صحيفه امام، ج 21، ص 326.
5 - پس از زعامت مقام معظم رهبری نيز همين نكات و رهنودها را نيز در سخنان معظم له می‌توان به وضوح يافت.
6 - صحيفه امام، ج 8، ص 513.
7 - همان، ج 18، ص 336.
8 - همان ، ج 14، ص 473.
9 - همان، امام خمينی، ص 47.
10 - همان، ج 12، ص 177.
11 - همان، ج 21، ص 11.
12 - همان، ج 12، ص 12.
13- همان، ج 12، ص 199.
14- همان، ج 12، ص 358.
15- همان، ج 21، ص 51.
حسن ملایی* ـ دوماهنامه امان شماره 42
